Türkiye'nin Lepistescisi

Gyrodcatylus turu parazitlerin yol actigi balik hastaliklari

Aşağıdaki bilgiler, bilgininadresi.net sitesinden alınmıştır:

Gyrodactylus 

Gyrodactylus gyrodactylidiasis adı verilen duruma yol açar ve bu kötü durum oluştuğunda balıkta bu grup parazitlerin varlığından şüphelenilmelidir.

Bu çok çeşitli grup parazitler geniş alana yayılırlar ve akvaryumda bulunan bir çok tropik balığa saldırırlar.

Bazı sebeplerden Labyrinth balıklar etkilenmemiş görülürler ve  koyu renkli balıkların daha az saldırıya uğradıklarını söyleyebiliriz.

Bu aile en popüleri "Flukes"olarak adlandırılır ve gerçekte deri veya solungaçlara tutunarak zarar veren solungaç veya deri kurtlarıdır.

Birçok hastalıkta olduğu gibi zayıf su kalitesi, kalabalık, diğer türlerin yarattığı stres gibi ideal ortamdan uzaklık patlayıcı ve hasar verici durumlara yol açar. Parazit genellikle mevcuttur ve uygun koşulları bekler görünür. Herhangi bir faktörden kaynaklı stres görüldüğünde hastalık inanılmaz boyutlara ulaşabilir.

Bu kurtlar besinlerini deri parçacıklarını yiyerek ve kurbanın kanını içerek sağlarlar. Bu nedenle kronik rahatsızlıklarda donuk görüntüye sebep olurlar.

Parazitin tuzlu su formunda bu türlerde ortak olarak görülen kancaları göstermektedir.

Hobist bu parazitlerin varlığından balığın doğal rengi kaybolduğunda şüphelenmelidir. Bu finlerin kısılması veya kıvrımlı görüntüyle birleşir. Her ne kadar Gyrodactylus tipik olarak deride görülürse de genelde solungaçlara da saldırır. Parazit 0.75 mm uzunluğunda ve kendisini ev sahibine bağlayan iki merkezi kancanın etrafı 16 küçük kancayla çevrili ön kısmı emicidir.

Gyrodactylus bölünmemiş düz kurtlar olan Phylum Platyhelminthese aittirler ve sınıfı veya alt bölümü Trematoda'ya aittir. Bu sınıf yeniden ikiye ayrılır: Monogenea & Digenea. Gyrodactylus yaşam döngüsünü tamamlamak için ara bir ev sahibine ihtiyaç duyan Digeneanın tersine sadece bir ev sahibine ihtiyaç duyan Monogenea ya aittir.

Gyrodactylus'un birçok çeşidi vardır, muhtemelen en yaygını G. elegens'dır diğerleri G. medius, G. gracilis, fakat daha birçoğu vardır. Hepsi aynı yaşam döngüsüne sahiptir ve aynı belirleyici semptomları gösterirler. Bundan dolayı akvaryumcunun kendisini türle hakkında bilgilendirmesine gerek yoktur.

Değişik formların büyüklüğü çok değişmez, en küçüğü 0.3 mm ve en uzunu 0.8 mm. Bazı durumlarda erken hastalık balığın derisinde gözle görülebilir, fakat ilerledikçe balık paraziti nötralize etmek için slime mukoza salgılar buda görünmeyi zorlaştırır.

Balığın gövdesini Q-Tip'le silmek ve silinenleri mikroskop lameli altına koymak, mikroskop bulunmadığında büyüteç bile işe yarar, kesin teşhiste yararlıdır.

GYRODACTYLUS VE İLGİLİ TÜRLERİN ENFEKSİYONUN TİPİK İŞARETLERİ

Su

pH seviyesinin azaltılması veya yüksek Nitrat veya Fosfat okumaları gibi , uygun olmayan koşulların balıkta yarattığı stres hastalanmaya yol açabilir.

Davranış

Balık uyku halinde olacak ve yüzmesi balık kolayca yorulacağından aralıklı olacaktır. Solungaçlar kötü şekilde etkilendiğinde balık nefes almaya çalıştıkça yüzeyde asılı durmuş olduğu gözlenecektir.

Finler (Yüzgeçler)

Finler kısılmış olabilir veya yırtılmıtır. Finlerin tabanında genelde küçük kan damlası görülebilir.

Gövde

Fazla mukoza ile beraber lezyonlar gövdede görünür. Balığın renkleri görüşte doğal değildir.

Solungaçlar

Solungaçlar genellikle bozuntulu (protuberant) olurlar ve normalden daha solgundurlar. Aşırı slime kolaylıkla görülebilir.

Deri

Genelde yuvarlak olan Haemorrhaging alanı ülserler gibi görülebilir. İleri durumlarda gövde etrafında slime görülebilir.                                                                                                                                           

Histo-Pathology

Derinin veya solungaçların çizilmesi flukeların işareti sayılabilir. Derininin koruyucu epithelial katmanlarının vb. kötü etkilenmesinden dolayı ikinci bakteriyel enfeksiyonun genelde görülmesine karşı uyanık olun.
G. salaris Elektron mikroskobunda Atlantik Salmonu derisne parazitin tipik yapışması görünmektedir. Bu yapışma metodu bütün formlarda aynıdır.

Yaşam Döngüsü

Tür sexual viviparous multiplication ile çoğalır fakat parthenogenetic reproductionın parazitin ve hatta kardeş hücrenin içinde olduğuna dair deliller vardır. Buna genelde görülmeyen yeniden üreme metodunun "paedogenesis" adı verilir. Her ne kadar parazit bir seferde tek kurt doğursa da üreme hızları o kadar çoktur ki ideal şartlar altında bir ayda bir milyon tane olabilirler. Bundan daha az sayıda ortalama bir akvaryumda ölümlere yol açabileceğinden tehlike burada yatmaktadır.

Yeni doğmuş parazit ev sahibi balığın derisine yapışabilir veya yeni ev sahipleri arayarak hastalığı yayar. Yeni ev sahibini çabuk bulmalıdırlar yoksa ölürler. Bu da aquariste eğer doğru ve çabuk yapılırsa mükemmel sonuçları olan probleme saldırı fırsatları verir.

Teşhis

Birçok durumda tedavi mümkündür ve akvarist neyi aradığının farkında olmalıdır. Gyrodactylus türlerinin probleme sebep olduğunu öngörerek aşağıda detayları verilen önlemleri alın. Bunlar yapılırsa kayıplar azalır. Eğer iyice ilerleyene kadar problem keşfedilemezse, solungaçların kötü şekilde hasarlanmasından veya deride ağır necrosisin oluşmasından hasarın genellikle tedavi edilemez olmasından dolayı ağır kayıplar verilebilir. Necrotic hasara sebep olan bütün parazitik hastalıklarda bakteri veya fungustan kaynaklı ikincil enfeksiyonların oluştuğu not edilmelidir. Bir yazar parazitlerin enfektif bakterileri kendilerinin taşıdığını düşünmektedir.

Tedavi

Başarıyla uygulanabilecek birçok tedavi vardır.

1. Formalin kullanımı: 30 dakika boyunca tercihen ayrı bir karantina akvaryumunda 10 litre suya 2-4 ml Formalin kullanın. Balık stres emareleri gösterirse tedaviyi durdurun. Alternatif olarak Formalin 15-20 ppm dozda akvaryumda uzun tedavide kullanılabilir. Su 3 gün sonra değiştirilmelidir.

2. Methylen mavisi: 100 ml suya 1 gram stok solüsyonuyla başarıyla kullanılabilir. Bu stok solüsyonundan bir litre suya 3-6 damla dökün.

Bu tedaviyi ana akvaryumda kullanmayın. Methylen mavisi nitritleyici bakteriler üstünde yan etkileri vardır ve akvaryumun silikon yapıştırıcısı mavileşebilir.

3. Acriflavine: Acriflavine de çok etkilidir ve 100 litreye 1 gram olacak şekilde kullanılmaktadır.

Benzalkonium chloride, Chloramine, ve Potassium antimonyl tartrate.gibi tedavilerinde  etkin kullanıldığı rapor edilmiştir. Fakat bunların kullanımı hakkında literatürde yeterince bilgi yoktur. Bu sebepten kesin deliller buluncaya kadar bunları önermem.

Özetleyecek olursak Gyrodactylus birçok durumda en sık rastlanan parazittir, balık iyi durumda, temiz suda ve stressizse hiçbir soruna yol açmaz. Fakat herhangi bir sebepten durum daha kötüye giderse hastalık patlar ve erkenden görülürse kolayca ve çabucak önlem alınabilir.

Gyrodactylus, karantina tankında prophylactic tedavinin bu tip hastalıkları önlemede kullanılmasında en mükemmel örnektir.